Zespół Szkół przy OSiW w Iwoniczu

Z okazji 25-lecia obrad „Okrągłego Stołu” w dniach 19-20 marca na lekcjach historii i wiedzy o społeczeństwie nauczycielka A. Budzyńska przeprowadziła cykl zajęć, których celem było przekazanie uczniom naszej szkoły wiedzy dotyczącej współczesnej historii Polski oraz nauczenie krytycznego podejścia do każdego tematu.  Obrady „Okrągłego stołu”– rozmowy między przedstawicielami opozycji, związanymi z ,,Solidarnością”, a reprezentantami obozu władzy prowadzone 6 II – 5 IV 1989r. w Warszawie i rządowej willi w Magdalence. W intencji kierownictwa partyjnego, które było inicjatorem obrad, okrągły stół miał uwiarygodnić reformy systemu , pozwalając PZPR zachować dominującą pozycję. Bezpośrednimi efektami negocjacji były: legalizacja ,,Solidarności” oraz częściowo wolne wybory 4 VI 1989r., a następnie powstanie rządu Tadeusza Mazowieckiego.

Wydarzenie, jakim były rozmowy „Okrągłego Stołu” po dziś dzień rozpala emocje i budzi głębokie kontrowersje. Dla jednych „Okrągły Stół” jest synonimem zdrady narodowej, intrygą władz, w którą dały się wciągnąć elity opozycyjne a dla innych stanowi świadectwo roztropności Polaków, dzięki której możliwe stało się bezkrwawe przejście z PRL do III Rzeczpospolitej.

 Młodzież, po uprzednim przygotowaniu się do zajęć, obejrzała prezentację multimedialną. Nauczyciel, w krótkim wprowadzeniu, zasygnalizował uczniom, iż temat zajęć dotyczy sytuacji bez precedensu. W 1989 roku, pierwszy raz polska opozycja solidarnościowa, ramię w ramię, wystąpiła oficjalnie w dialogu z ówczesną władzą. Nauczyciel opowiedział uczniom o genezie „Okrągłego Stołu”, wyjaśnił że już w sierpniu 1988 r. rząd oficjalnie wysunął propozycję zorganizowania rozmów „Okrągłego Stołu”, którą w zamian za obietnicę wygaszenia strajków skierował do ,,Solidarności”, że wszystkie kwestie związane z rozpoczęciem obrad „Okrągłego Stołu” ustalono 27 stycznia 1989 r., na spotkaniu Lecha Wałęsy z gen. Kiszczakiem w podwarszawskiej Magdalence, ośrodku rządowym, należącym do MSW. Nauczyciel zasygnalizował uczniom, że sam mebel - okrągły stół, który ustawiono w pałacu Rady Ministrów- obecnym Pałacu Prezydenckim na Krakowskim Przedmieściu w Warszawie, miał znaczenie symboliczne. Przy nim miały miejsce jedynie: uroczyste spotkanie rozpoczynające rozmowy w dniu 6 II 1989 r. i zamykające całość obrad podpisanie porozumień 5 IV tego samego roku. Przez Pałac Namiestnikowski przewijali się doradcy specjaliści - prawie 500 osób. Wspomniał , iż najistotniejsze kwestie sporne rozstrzygnięto, poza oficjalnymi zespołami, w trakcie poufnych spotkań kierownictw wszystkich delegacji, które najczęściej odbywały się w Magdalence. W toczonych tam rozmowach uczestniczyły w sumie 42 osoby. Następnie wskazał uczniom kwestie sporne pomiędzy opozycją, a stroną rządową: m.in. nową ordynację wyborczą do Sejmu, koncepcję drugiej izby parlamentu, relacji między Sejmem a Senatem czy też powołanie w miejsce istniejącej Rady Państwa, urzędu Prezydenta, zwłaszcza jego szerokich kompetencji.

 W kolejnej części zajęć młodzież przystąpiła do dyskusji . Musiała odpowiedzieć na szereg pytań: - W jaki sposób doszło do „Okrągłego Stołu”? Czym były obrady „Okrągłego Stołu”? Co w czasie ich trwania ustalono? W jaki sposób wyniki rozmów wpłynęły na kształt dzisiejszej Europy i Polski? Następnie odbył się konkurs, w którym podzieleni na grupy uczniowie na podstawie zdobytej wiedzy oraz materiałów mieli za zadanie ułożyć chronologicznie wydarzenia od lat 80-tych do wyborów czerwcowych, które miały miejsce po obradach „Okrągłego Stołu”. Z haseł dotyczących tych wydarzeń powstała oś czasu.

 Mamy nadzieje, że dzięki zajęciom uczniowie dowiedzieli się jak wyglądała organizacja obrad „Okrągłego Stołu”, będą potrafili wyjaśnić czym był tzw. „Okrągły Stół” oraz omówić czym kierowali się przedstawiciele obu stron, kiedy zasiadali do wspólnych rozmów. Ponadto młodzież poznając tzw. „białą” i czarną” legendę tych obrad, mogła wyrazić swoje opinie i nauczyć się krytycznego podejścia do tematu. Poznając fakty będą mogli podjąć próbę oceny znaczenia rozmów strony rządowej z opozycją w 1989 r. dla przyszłych losów Polski i Europy.